Trong thế giới thảo mộc bản địa Việt Nam, có những loài cây dù mọc hoang dã nhưng lại mang trong mình giá trị dược liệu và ứng dụng đáng kể. Một trong số đó chính là cây tiêu lốp – loài dây leo vừa dễ trồng, vừa sở hữu nhiều công dụng quý cho sức khỏe và cuộc sống thường nhật. Không chỉ được biết đến như một vị thuốc dân gian, công dụng của cây tiêu lốp còn ngày càng được ưa chuộng để trồng trong vườn nhà, làm cây leo giàn, che bóng mát hoặc tạo không gian xanh.
Bài viết dưới đây từ Vựa Kiểng Giá Rẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng, cách trồng và thu hoạch cây tiêu lốp, đồng thời gợi ý nơi cung cấp giống uy tín cho người yêu cây cảnh và dược liệu.
Đặc điểm của cây tiêu lốp
Cây tiêu lốp, còn gọi là tiêu rừng, tiêu dại hay tiêu hôi, là một loài cây dây leo thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae), có mặt ở nhiều vùng rừng núi Việt Nam. Nhờ đặc tính dễ trồng, sinh trưởng mạnh và chứa nhiều hoạt chất có lợi, tiêu lốp ngày càng được nhiều người tìm kiếm để trồng tại nhà với mục đích vừa làm cảnh, vừa làm thuốc.
Tiêu lốp là cây dây leo khỏe, thân mềm, bò dài, dễ leo giàn hoặc bám vào thân cây khác. Lá hình tim, màu xanh đậm, mặt dưới hơi nhám. Quả mọc thành cụm nhỏ, khi chín chuyển sang màu đỏ nâu hoặc đen. Mùi thơm nhẹ, hơi cay nồng, rất đặc trưng. Cây thường mọc hoang hoặc được trồng rải rác ở vùng trung du, miền núi.
Công dụng y học của cây tiêu lốp
Tiêu lốp không chỉ là cây gia vị mà còn được sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền, với nhiều công dụng đã được ghi nhận như:
Hỗ trợ tiêu hóa
Tiêu lốp có tính ấm, vị cay nhẹ, giúp kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu. Người dân thường sắc nước lá hoặc quả khô để uống khi bị rối loạn tiêu hóa nhẹ, chướng bụng.
Kháng khuẩn, kháng viêm
Các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng tiêu lốp chứa nhiều alkaloid, flavonoid và tinh dầu có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm tự nhiên. Lá tiêu lốp giã nát đắp ngoài da có thể hỗ trợ làm lành vết thương, mụn nhọt hoặc viêm nhiễm nhẹ.
Giảm đau, hạ sốt
Trong dân gian, tiêu lốp còn được dùng để giảm đau đầu, đau bụng, đau cơ bằng cách nấu nước tắm hoặc xông hơi. Ngoài ra, một số bài thuốc cổ truyền dùng tiêu lốp để giảm sốt bằng cách sắc uống kết hợp với các dược liệu khác.
Hỗ trợ điều trị viêm khớp, phong thấp
Một số thầy thuốc Đông y sử dụng tiêu lốp phối hợp với các vị thuốc khác để giảm đau nhức xương khớp, phong thấp, nhờ đặc tính hoạt huyết, kháng viêm nhẹ.
Làm gia vị và trà thảo mộc
Quả tiêu lốp khô có thể dùng làm gia vị thay thế tiêu đen, cho vị cay nhẹ hơn, phù hợp với người lớn tuổi. Ngoài ra, trà tiêu lốp (lá hoặc quả sấy khô) cũng đang được nhiều người ưa chuộng nhờ mùi thơm lạ, dễ uống và giúp thanh lọc cơ thể.
Cây tiêu lốp trong cảnh quan và vườn nhà
Với khả năng leo giàn nhanh, tán lá dày, tiêu lốp còn được trồng làm cây che nắng, phủ xanh ban công hoặc hàng rào. Cây tạo mảng xanh tự nhiên, giúp không gian mát mẻ, giảm bụi và thanh lọc không khí.
Tiêu lốp có thể trồng trong chậu lớn hoặc ngoài đất, chỉ cần giàn leo là phát triển mạnh. Khả năng thích nghi với khí hậu Việt Nam rất tốt, ít sâu bệnh, ít công chăm sóc.
Tham khảo đa dạng các loại cây leo giàn với nhiều công dụng tại: Cây Dây Leo
Cách chăm sóc và thu hoạch cây tiêu lốp
Mặc dù là cây mọc hoang dã, nhưng khi trồng trong vườn nhà hoặc leo giàn, tiêu lốp vẫn cần được chăm sóc đúng cách để phát triển khỏe mạnh và cho năng suất ổn định.
Điều kiện sinh trưởng lý tưởng
Ánh sáng: Ưa sáng bán phần, có thể trồng ở nơi nắng nhẹ buổi sáng hoặc dưới tán cây lớn.
Đất trồng: Đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu mùn. Có thể trộn đất với phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ trước khi trồng.
Nước tưới: Giữ ẩm thường xuyên, nhất là trong mùa khô. Tránh để cây ngập úng, đặc biệt là ở giai đoạn cây con.
Kỹ thuật chăm sóc
Làm giàn leo: Dùng dây kẽm, lưới mắt cáo hoặc khung tre để cây bám vào và leo lên cao. Giàn càng chắc chắn thì cây càng dễ phát triển.
Bón phân: Bón phân hữu cơ định kỳ mỗi 1–2 tháng/lần. Có thể dùng thêm phân trùn quế, phân vi sinh để tăng cường sức đề kháng cho cây.
Tỉa nhánh: Cắt bỏ cành yếu, cành sâu bệnh để tập trung dinh dưỡng nuôi những nhánh khỏe.
Thu hoạch và bảo quản
Thời điểm thu hoạch: Sau 6–8 tháng trồng, cây bắt đầu cho quả. Khi thấy quả chuyển màu đỏ nâu hoặc đen, có thể thu hái.
Cách thu hoạch: Cắt từng chùm quả, đem phơi nắng hoặc sấy khô để bảo quản. Lá có thể thu hái non để làm trà hoặc thuốc, nên hái cách nhau 15–20 ngày/lần.
Bảo quản: Quả và lá khô nên được cất trong lọ kín, nơi khô ráo, tránh ẩm để giữ mùi thơm và dược tính lâu dài.
Mua cây tiêu lốp leo giàn tại Vựa Kiểng Giá Rẻ
Nếu bạn đang tìm một loại cây vừa có giá trị dược liệu, vừa tạo mảng xanh mát cho không gian sống, thì cây tiêu lốp là lựa chọn lý tưởng. Tại Vựa Kiểng Giá Rẻ, chúng tôi cung cấp cây tiêu lốp leo giàn khoẻ mạnh, dễ trồng, phù hợp cho cả ban công chung cư, sân vườn hay khu vườn quê.
Liên hệ ngay với Vựa Kiểng Giá Rẻ để chọn được cây giống chất lượng, được hướng dẫn cách trồng và chăm sóc đúng cách!